دسته بندی : رشته های ورزشی
۱۴۰۲/۱۱/۱۲
هوش حرکتی:
هوش حرکتی به توانایی کودکان جهت تسلط و کنترل ماهرانه حرکات بدنی، استفاده متبحرانه از اعضای بدن در هنگام کار با اشیا گوناگون، آگاهی کافی از وضعیت بدن، مدیریت مهارت حرکات ظریف و درشت دست و همچنین سرعت بالا در انجام کارهای فیزیکی به منظور بیان نظر و نمایش احساس خود گفته میشود.
البته بسیاری از والدین و مربیان توانایی کودکان در انجام حرکات حرفهای را به عنوان یک هوش حساب نمیکنند و به همین دلیل ممکن است آن را در کودک پرورش ندهند. یا بدتر آنکه با پیش فرض بیش فعالی کودک استعداد و اشتیاق او در یادگیری را سرکوب کنند.
ویژگیهای هوش حرکتی کودکان چیست؟
کودکان دارای هوش بدنی حرکتی بالا در کوتاهترین زمان ممکن، نسبت به یک اتفاق بیرونی واکنش فیزیکی نشان بدهند. به همین دلیل است که از انجام فعالیتهای عملی لذت میبرند، اما نشستن و گوش دادن به یک مطلب برایشان خسته کننده است.
این کودکان، یادگیری از طریق حرکت را ترجیح میدهند. زمانی که اطلاعات را با یک حرکت فیزیکی به آنها آموزش میدهید، آنها حرکت شما را به خاطر میسپارند. هنگام بازیابی اول حرکتی که انجام داده بودید را به خاطر میآورند و به کمک آن اطلاعات را بازیابی میکنند.
آنها در استفاده از مهارتهای بدنیشان بسیار ماهر هستند، از ورزشها و فعالیتهایی که نیاز به حرکت بدنی، تسلط و تعادل دارد لذت میبرند.
این دسته از کودکان در یادگیری رقص و ورزشهای مختلف مستعد هستند. اندامهای مختلف آنها هماهنگی فوقالعادهای با یکدیگر دارد و بدون اینکه خیلی سخت تلاش کنند، میتوانند در یک رشته ورزشی حرفهای عمل کنند.
آنها تمایل دارند از بدن خود برای ابراز وجود استفاده کنند.
از خلق اشیا با دستان خود لذت می برند.
معمولاً از غریزه درونی خود پیروی می کنند و دوست ندارند به آنها گفته شود چه کار کنند.
از فضای باز لذت می برند و عاشق بودن در طبیعت هستند.
آنها همچنین به کشف و خلق علاقه بسیاری دارند. اگر کودک شما هوش بدنی جنبشی بالایی داشته باشد، ممکن است خودش برای تعمیر اسباببازیهایش اقدام کند و اگر موفق شود، خوشحالترین خواهد بود! البته گاهی هم ممکن است برعکس باشد و کودک برای کشف اسباب بازی، آن را باز کند و دیگر نتواند آن را به حالت اول بازگرداند که البته نباید مورد سرزنش و تحقیر قرار بگیرد.
چگونگی تشخیص هوش حرکتی کودکان
توجه به رفتارهای کودک برای تشخیص و تقویت استعداد او بسیار مهم است؛ زمانی که فرزند شما ویژگیهایی که در قسمت قبل به آنها اشاره کردیم را داشته باشد، یعنی هوش گاردنر حرکتی بالایی دارد و میتواند به خوبی کارهای زیر را انجام دهد
• این کودکان حافظه عضلاتی قدرتمندی دارند. یعنی اگر ورزش کنند، سپس برای مدتی ورزش را رها کنند، وقتی دوباره به ورزش برمیگردند، عضلاتشان سریعتر از حالت عادی فرم میگیرد.
• آنها مطالب را به صورت عملی و آزمایشی یاد میگیرند و با یادگیری تئوری رابطه خوبی ندارند.
• هنگامی که روی موضوعی متمرکز هستند، دست و پایشان با ریتم مشخص ضرب میگیرد.
• نشستن و بیحرکت ماندن در موقعیتهایی مثل سخنرانی آنها را عصبی میکند.
• اطلاعاتی که به صورت بصری یا شنیداری ارائه شده است را خیلی زود فراموش میکنند.
• کنجکاو هستند و دوست دارند محیط اطرافشان را کشف کنند.
• به استفاده از ابزار و وسایل علاقه بسیاری دارند.
• وقتی در حال انجام یک کار فیزیکی هستند، خیلی خوب صحبت میکنند و مکالمات طولانی دارند.
• قلم را خیلی محکم دست میگیرند و هنگام نوشتن آن را روی کاغذ فشار میدهند.
• یادگیری رقص و ورزشهای هوازی برایشان آسان است.
• میتوانند ژستها و حرکات دیگران را خیلی خوب تقلید کنند.
آیا تقویت هوش حرکتی کودکان ضروری است؟
متأسفانه میتوان گفت که والدین اغلب از تواناییهای هوش بدنی جنبشی در کودکان بیخبرند و در جامعه نیز کمتر به آنها توجه میشود. علت این موضوع هم عدم تناسب سیستم آموزشی با استعدادهای همه دانشآموزان است. هوش ریاضیاتی یکی از انواع هوش گاردنر است که معمولاً در سنین کم کشف میشود، زیرا ریاضی درسی است که از اول ابتدایی با دانشآموزان همراه است و تا انتهای دبیرستان هم با آن درگیر هستند.
در مقابل کودکی که هوش جنبشی حرکتی بالایی دارد، اغلب بهعنوان یک کودک بازیگوش شناخته میشود. عملکرد ورزشی خوب این کودک در مدرسه موردتوجه قرار نمیگیرد و در بهترین حالت میتواند در دوران دبیرستان وارد رشته تربیتبدنی شود و هوش جسمی و حرکتیاش را پرورش دهد.
پرورش و تقویت این هوش منجر به ویژگیهای زیر در افراد میشود:
• ارتباطات قویتر بین بدن و ذهن
• بهبود عملکرد تمام حرکات فیزیکی در کودک
• درک بهتر از زبان بدن و همچنین نحوه استفاده حداکثری از آن برای برقراری ارتباط بهتر با دیگران
• توانایی درک چگونگی کاهش استرس در خود
• افزایش توانایی انجام چند کار و در نتیجه انجام انواع مختلف وظایف به طور همزمان.
پس اگر باتوجهبه رفتارها و ویژگیهای فرزندتان متوجه شدید که هوش جنشی بالایی دارد، حتماً روی پرورش آن سرمایهگذاری کنید و به کودکتان کمک کنید تا به کمک آن به موفقیت برسد.
نکته دیگری که درباره هوش بدنی جنبشی کودکان وجود دارد این است که چون هماهنگی بسیاری بین ذهن و بدن ایجاد میکند و بدن با استفاده از احساسات با ما ارتباط برقرار میکند، تقویت هوش حرکتی باعث میشود از احساساتمان آگاه شویم و واکنش درستی نسبت به آنها نشان دهیم.
در واقع هوش هیجانی کودک با تقویت هوش جنبشی او پرورش مییابد که خود نکته موردتوجهی است.
راهکار تقویت هوش حرکتی در کودکان
روشهای مختلفی برای تقویت هوش جنبشی وجود دارد که برخی از آنها آموزشی هستند و برخی دیگر حالت بازی برای کودکان دارند. کودکان با هوش جنبشی و حرکتی بالا، زمانی بهتر یاد میگیرند که به آنها اجازه داده شود از حواس لامسه و حرکات خود به عنوان بخشی از فرآیند یادگیری استفاده کنند. تقویت این هوش نیاز به راهکارهای پیچیده و تخصصی ندارد؛ حتی کارهای سادهای مثل کمک گرفتن از کودک در جارو کردن یا انجام کارهای ساده در خانه میتواند هوش جنبشی را در او تقویت کند. مهمترین فاکتور در تقویت هوش جسمانی این است که کودک اکتیو باشد و انرژیاش را تخلیه کند.